İngiltere ile birlik yanlıları, Kuzey İrlanda’da ortalığı savaş alanına çevirdi.
Avrupa Birliği (AB) ile yapılan anlaşmaya tepki için halk otobüsü hedef alındı.
OTOBÜS ATEŞE VERİLDİ
İngiliz basınında yer alan haberlere göre, Belfast’ta dün akşam çift katlı bir otobüs, maskeli dört kişi tarafından kaçırıldı. Sürücü ve yolcuları indiren maskeli kişiler, daha sonra otobüsü yaktı.
“BU YILKİ DÖRDÜNCÜ SALDIRI”
Kuzey İrlanda Altyapı Bakanı Nichola Mallon, yaptığı açıklamada, “olayı utanç verici ve tiksindirici” olarak nitelendirerek, “Bu, bu yılki dördüncü saldırı. Bu korkak ve pervasız saldırıların arkasındaki suçlular, kendi topluluklarına zarar vermekten ve onları kritik bir kamu hizmetinden mahrum bırakmaktan başka bir şey yapmıyor.” dedi.
BELFAST’TA GERGİNLİK ARTABİLİR ENDİŞESİ
Geçen hafta başka bir otobüsün yakıldığı ve polisle çatışmaların yaşandığı Belfast’ta gerginliğin artmasından korkuluyor. Bölgede, birlik yanlıları, Brexit Anlaşması’nın parçası olan ve Kuzey İrlanda’yı Avrupa Birliği’yle Gümrük Birliği içinde tutan Kuzey İrlanda Protokolü’ne karşı sürekli eylem yapıyor.
Protokolün ticarete zarar verdiğini ve Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’taki konumunu tehdit ettiğini savunan Protestanların protokole karşı mart ve nisandaki gösterilerinde otobüs ve araçlar ateşe verilmişti. Protestoların Katoliklerle çatışmaları yeniden başlatmasından endişe edilmişti.
TARTIŞMALI PROTOKOL
Brexit Anlaşması’nın bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın parçası olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor.
Protokole göre, Brexit’e rağmen Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
BELFAST ANLAŞMASI’NDAKİ DETAY
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle Birlik yanlısı Protestanlar arasındaki savaşı sona erdiren Belfast Anlaşması (Hayırlı Cuma) gereği, kontrollerin yapılabildiği fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor. Bu yüzden kontrollerin ancak denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sorunlar yaşanıyor.
İngiltere, protokolün değiştirilmesini istese de AB, bunun mümkün olamayacağını belirtiyor.
İRLANDA SORUNU
İngiliz imparatorluğunun ilk sömürgesi İrlanda adasından İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı yıllardan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan yıllarda terör olaylarında 3 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.
Ada ancak 1998’de imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların ortaklığına dayalı bir bölgesel yönetim kurulması üzerinde anlaşılmıştı.
Belfast Anlaşması olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel yönetimin temelini oluşturuyor.
Barış anlaşmasının üzerinden geçen 20 yılı aşkın süreye karşın, bölge halkı arasında güven tam olarak tesis edilebilmiş değil.