AKTİVİST GAZETECİ SEYHAN SOYLU KOSTA RİKA BÜYÜKELÇİSİ GUSTAV CAMPOS FALLAS İLE YAPTIĞI RÖPORTAJIN DETAYLARI!
SEYHAN SOYLU: Herkese selamlar olsun. Bu sefer mis gibi bir kahve ülkesinden Costa Rica’dan, bir de tadına bakmak lazım hem de en iyi makamdayız. Büyükelçiler serisinde bu hafta Gustavo Campos Fallas ile birlikteyiz. Bizi ağırladığınız çok teşekkür ederim.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Seyhan hanım her şeyden önce hoş geldiniz. Hem Costa Rica Büyükelçiliği’ne hem Costa Rikalıların topraklarına hem de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları topraklarına… Çünkü bizler aynı toprakların insanlarıyız, hoş geldiniz. Ve umarım Costa Rica kahvemizi ve diğer Costa Rica ürünlerimizi, muzlarımızı beğenmişsinizdir.
SEYHAN SOYLU: Kahvede dünyada lider olan beş ülkeden birisiniz.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Kahvenin çok ilginç bir hikâyesi vardır ülkemizde. Kahve ülkemizde farklı ulusları birleştiren ve cumhuriyet olmamızı sağlayan unsurdur. Ve bizleri birleştiren unsurdur. 1820’li yıllarda kahve üretimi bizim bir cumhuriyet olmamızı sağlayan unsur olmuştur. Bununla birlikte ihracat noktasında şu anda kahveyi birinci sıraya koymamız doğru olmaz. Çünkü şu anda Amerika Silikon Vadisi gibi teknolojik ürün üreten bir ülkeyiz ve dünyanın her yerine tıbbi cihazlar üretip satan ve tıbbi cihaz ihracatı yapan bir ülkeyiz.
SEYHAN SOYLU: Türkiye ile ticaretinizde kahve, muz ihracat ve ithalatımız nasıl? Hacimler yeterli mi sizce?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Türkiye ile Costa Rica arasındaki ticaret hacmi şu anda söylediğiniz gibi kahve ve gıda ürünleri, diğer konvansiyonel ticaret ürünleri şu anda belirli bir yer tutuyor ama yenidünyanın ben Türkiye ile Costa Rica arasındaki ikili ilişkilerin, ticaret ilişkilerini özellikle yapay zekâ ve teknolojinin yoğun alanlarda geliştirilmesi gerektiğine inanan insanım. Ve iklim değişikliği konusunda iki ülkenin masaya ortak ürün koyabileceği ve ortak görüş bırakabileceği düşüncesindeyim.
SEYHAN SOYLU: Costa Rica bağımsızlığını ne zaman kazandı İspanyollardan?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Türkiye’de olduğu gibi aslında Costa Rica da çok kültürlü bir ülke. Aslında Latin Amerika ülkeleri çok kültürlü ülke. Costa Rica İspanya’dan bağımsızlığını 1821 yılında aldı. 200 yıldan daha fazla zamandır bağımsız bir ülke olarak varlığımızı sürdürüyoruz. Ve şu anda en yoğun ilişkilerimizi gene İspanya ile gerçekleştiriyoruz. Ama bütün Latin Amerika ülkeleri ve biz Costa Rica dâhil olmak üzere son derece çok kültürlü yapıya sahibiz. Kendi ülkemizde, kendi yerlilerimizle birlikte Costa Rikalılarla birlikte çok fazla farklı uluslar, kişiler ve Karayipler bulunmakta. Ve bu bir zenginlik yani aynı Türkiye’de olduğu gibi bizler de çok kültürlü ortama, aynı zenginliğe sahibiz. Bu zenginlik her daim ülkeye faydası ve yararı olan bir durum.
SEYHAN SOYLU: Costa Rica’da insan hakları ne durumda? Yeterli insan haklarına sahip misiniz? Avrupa standartlarında gelişmiş ülkelerin standartlarını yakaladınız mı?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Costa Rica olarak Costa Rica Cumhuriyeti belirli temel ayaklar üzerine kurulmuştur. Bunların başında demokrasi, ulusal egemenlik, insan haklarının savunulması, silahsızlanmanın yaygınlaşması, çok kültürlülük ve çok taraflılık yer almaktadır. Çünkü bu temel değerler bizi birlikte yaşamamız için en elzem temel taşları ve olmazsa olmaz haklardır. Özellikle günümüzde 21. yüzyılda bu hususlar son derece önem kazanmıştır. Çünkü sadece insan haklarının savunulması, sadece demokrasi, barış ve silahsızlanmanın getirilmesi noktasında aynı zamanda gezegenimizin korunmasında da bütün bu temel değerlerin yerinde olması gerekiyor. Bu temel değerler olmadığında insanlar özellikle yeni nesil bir katılımcı elde edemezler. Bu yüzden özellikle gençlerimizin daha katılımcı daha aktif bir şekilde gezegenimizin kurtarılmasında, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesinde söz sahibi olabilmesi için hem katılımcı hem demokratik hem de insan haklarına saygılı bir ülke olmak zorundasınız. Yani günümüzde sürdürülebilirlik esastır. Sürdürebilirlik bir ekonomi kavramı olarak nitelendirilmektedir ama günümüzde sürdürebilirlik hem sosyal hayatta hem de çevre noktasında ele alınması gereken en önemli kavramlarımızın başından gelmektedir.
Costa Rica’ya diğer ülkelerden farklı kılan unsurlarımızdan bir tanesi temiz çevreye ve sağlığa sahip olmak bir insan hakkı olarak tanımlanmıştır. Diğer ülkelerin insan hakları tanımları içerisinde bu maddeyi göremezsiniz.
Costa Rica’yı önemli kılan ve diğer ülkelerden farklı kılan noktada Amerika kıtaları arası insan hakları mahkemesine ev sahipliği yapmasıdır. Başkent San Jose’de Karayip kıtaları arası insan hakları vakfı vardır. Herkes Avrupa insan hakları adalet divanını bilir. Bütün Avrupa için ve dünyanın geri kalanı için bilir. Ama Amerika kıtaları için San Jose’de bulunan Amerika kıtaları arası insan hakları mahkemesi bizdedir.
SEYHAN SOYLU: İnsan hakları ile ilgili ülkenizi anlattınız. Ve bir hayli modern. Peki, insan hakları kapsamı içerisinde LGBT, hayvan hakları ve kadın haklarıyla ilgili rahat ve özgür mü?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Ülke olarak dünyanın biyoçeşitliliğinin %6’sı bizim ülkemizde yer almakta. Ayrıca Costa Rica genel bir koruma alanı olarak değerlendirilebilir. %60lık genel bir bitki örtüsü orman statüsünde yer alan bir ülkeyiz. Bununla birlikte ülkenin %26’sı zaten korumaya tabi ulusal park alanı olarak ilan edilmiş durumda ve koruma statüsü altında şu anda. Ormanlaştırma, özellikle ormansızlaşmış yerlerin tekrardan ormanlaştırılması ülkemizde yine yasalarla yürütülen ve son derece ciddiye aldığımız bir husus. Hayvan haklarını sordunuz. Biz sadece hayvan hakları olarak değerlendirmiyoruz. Hayvan haklarını, hayvanların yaşayabileceği çevreyi doğayla birlikte değerlendiriyoruz. Mesela yeşil vergi uygulaması başlatan ilk ülkelerden bir tanesiyiz. Yeşil vergi dediğimiz karbon emisyonlarını salgılamayan temiz enerji kullanan kişilerde vergi indirimi sağlıyoruz. Bununla birlikte hem hayvanları hem de bitki çeşitliliğini korumaya yönelik her türlü programımız bulunmakta.
SEYHAN SOYLU: Bunu nasıl tespit ediyorsunuz? Emisyonlarla ilgili o yaşamda o vergi indirimini nasıl sağlıyorsunuz? Bizde Türkiye’de vejetaryen olanlara bile indirim yok.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Ülke olarak farklı şartlarda farklı koşullarda yaşıyoruz. Yaşadığımız koşullar genellikle ülke koşulları ülkenin bulunduğu coğrafyayı etkiliyor. Bizler de Karayip ülkesiyiz ve buna göre kendi koşullarımız kendimize has. Bizim bu deneyimimiz, anlatsam bile kendimize özgü deneyim olduğu için başka bir ülkede birebir karşılık bulamayabilir. Karayipler bildiğiniz gibi son derece her şeyin yetişebildiği ve bu topraklara uygun ilkim özelliklerine sahip bir iklim kuşağı ve aynı zamanda coğrafi bölge. Bizler bunları sadece Karayipliler, Costa Ricalılar olarak kendimize saklamak istemiyoruz. Dünyanın da bu güzelliklerden istifade etmesini istiyoruz. Dünyanın da bu güzellikleri görmesini istiyoruz. Costa Rica’yı ön plana çıkartacak olan ve özellikle günümüz iklim değişikliği konularıyla ilgili en ekolojik ülke olarak ön plana çıkartmaya çalışıyoruz. Mesela bize has hususlardan bir tanesi şu anda ülkemizde ordu yok. 75 yıldır ordusu olmayan bir ülke olarak varlığımızı sürdürüyoruz. Neden? Çünkü koşullarımız ona göre, uluslararası korumamızı ona göre sağlamışız. Her türlü komşu ülkelerle ilişkilerimizi ona göre planlamışız ve şu anda Costa Rica küçük bir ülke olmasına rağmen dünyada silahsızlanma namına en fazla ses getiren, en önde yürüyen ülkelerden biri olarak nitelendirilmekte. Özellikle ekolojiyle sürdürülebilirlikle ilgili şunu söylemek isterim ülkemizde kullanmış olduğumuz enerji %98’ini yenilenebilir enerji kaynaklarından üretiyoruz. Sudan, havadan, güneşten ve rüzgârdan sağlıyoruz.
SEYHAN SOYLU: Müthiş bir şey.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Teşekkür ederim.
SEYHAN SOYLU: Parlamentodaki kadın sayınız nedir?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Özellikle kamu hizmetlerinde yer alan kadınlarımızın oranı %50lerde. Yani kamu sektöründe bir tek milletvekili olarak değil, bütün kamu alanlarında %50 – %50 oranındadır. Şu anda net parlamento rakamlarını paylaşmamakla birlikte kadın cumhurbaşkanımız da olmuştur. Bizler bunu sadece kadın erkek oranı olarak nitelendirmiyoruz. Gerekli niteliklere sahip her türlü vatandaşımızın aynı olanaklarda, aynı fırsatlarda, eşit olanaklarda olabilmesi olarak bakıyoruz. Bununla ilgili olarak yapılan saha çalışmalarında ve diğer tüm alanlarda toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili alanlarda iyi bir örnek olduğumuzu düşünüyoruz. Özellikle bölgemizde.
SEYHAN SOYLU: Bu kadar cinsiyet ayrımı, din ayrımı, mezhep ayrımı bunları çok aşmış bir ülke olduğunuzu söylüyorsunuz. Peki, parlamentoda LGBT’den birileri var mı?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Kapıların herkese açık olması son derece önemli. Ülkemizde bu kapılar herkes için önemli. Konuya öncelikli olarak herhangi bir ayrım gözetmeksizin herkese eşit fırsat olanakları sunulması olarak bakıyoruz. Tabii ki kişinin milletvekili olması, seçilmesi tamamıyla toplumun takdirine bağlıdır. Bunu engelleyen herhangi bir durum yok, adaylığı engelleyen bir durum yok, seçilmeyi engelleyen herhangi bir durum yok. Toplum tabii ki geçirmiş olduğu gelişim düzeyine göre kendisi olacaktır. Ama kanunlarımızda, uygulamalarımızda her hangi kısıtlama olmamaktadır.
SEYHAN SOYLU: Nüfusunuz nedir? Kosta Rika’nın nüfusu nedir?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: 5 milyon 200 bin kişi. Ankara’nın nüfusu kaçtır?
SEYHAN SOYLU: Yurtdışında yaşayan Costa Rikalılar ne kadar ve hangi ülkeleri tercih ediyorlar? Türkiye için sormadım, dünyada genelinde ne kadar var?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Yurt dışında yaşayan Costa Rikalıların sayısı oldukça az. Türkiye’de yaşayan toplam sayı yirmi kişi falan bildiğim kadarıyla. Dünya genelinde de çok çok az. Çünkü biz çok mutlu bir ülkeyiz. Bu yüzden Costa Rikalılar ülkelerini her hangi bir sebeple terk etmek durumunda kalmıyorlar. Bu yüzden pek kendi ülkeleri dışına çıkmaları için veya başka ülkede yaşamaları için çok fazla sebep yok. Ama tabii ki teknoloji ile her şey değişiyor. Sosyal medya ile yeni tanışmalar oluyor, yeni uluslararası gerginlikler oluyor, bu yurt dışına çıkmadan oluyor. Ama şunu söyleyeyim Costa Rica halkı olarak her şey daha iyiye gidiyor. Türk dizileri Latin Amerika’da çok yaygınlaştı ve çok izleniyor. Türkiye’yi çok iyi tanıtıyor.
SEYHAN SOYLU: Costa Ricalı Türkiye’de kaç kişi var? Ve Costa Ricalı Türkiye’de yaşayan birileri var mı?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Costa Rica dışında yaşayan Costa Ricalı sayısı oldukça az bildiğim kadarıyla. Türkiye’de toplamda 20 Costa Ricalı var. Bazıları öğrenci, bazıları çift yani evlenmiş olarak buraya gelenler, bazı şirketlerde çalışan Costa Rikalılar var. Daha önce de söylemiş olduğum gibi Costa Rikalılar çok fazla ülke dışına çıkma ihtiyacı duymazlar. Bu yüzden yurt dışındaki vatandaşlarımız çok az. Türkiye’den de Tabi ki Costa Rica’da yaşayan Türkler de var. Ben bunların sayısına hâkim değilim oradaki Türkiye Konsolosluğu sahiptir bu tür bilgilere. İlişkiler değişiyor tabii ki sosyal medyayla kültür aktarımları oluyor. Türkiye’nin yumuşak bir gücü var. Örneğin dizileri sadece Costa Rica’da değil Latin Amerika ülkelerinin çoğunluğunda şu anda en çok izlenen yapımlar arasında yer almaktadır. O yüzden bu yumuşak güç sayesinde insanlar daha fazla kültürle etkileşim yaşıyorlar, daha fazla hareketlilik kazanıyorlar. Bu gerçeklik de Costa Rikalılar açısından değişebilir. Uluslararası ilişkilerde daha çok dışa açılan bir ülke olabilir.
SEYHAN SOYLU: Costa Rica’da ne kadar yabancı yaşıyor? Amerikalı, Kanadalı veya Latin Amerika’dan o 5,5 milyon insanın içerisinde ne kadar yabancı var?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Tam emin olmamakla birlikte Costa Rica nüfusunun %25’i yabancılardan oluşmakta olduğunu söyleyebilirim.
Tabii ki önceden de söylediğimiz gibi ülkemizin toplam nüfusunun %25’i yabancılardan oluşmakta. Ve ülkemizin olduğu bölge turizm bölgesi olduğu için Kuzey Amerikalılar ve Güney Amerikalılar yoğun bir yaşam çekmekte. İnsanların dikkatini çekmekte ve özellikle kuzeyin sert kışını Costa Rica’da geçiren Kuzey Amerika ülkesi vatandaşları da var. Bizim herkese kapımız açık. Zaten bu %25lik yabancı nüfusun çoğunluğu da bu sert kışları daha ılıman yerlerde geçirmek isteyen Kuzey Amerika ülkesi vatandaşları oluşturmakta. Bizler oldukça küçük bir ülkeyiz. Yoğun sayıda kitle turizmi yerine az sayıda ama uzun kalan 2. evi haline getiren kişileri ve turistleri tercih ediyoruz. Çünkü bütün turizm anlayışımız sürdürebilirlik üzerine kurulu. Bu yüzden de ülkemizdeki turizmin reklamını, tanıtımını yaparken de her zaman doğamızı, ekolojik ve biyoçeşitlilik, ekolojik dengemizi ön plana çıkartmaya çalışıyoruz. Hiçbir şekilde turizm faaliyetinin kendi sürdürebilirliğimizin ve kendi içeriklerimizin, biyoçeşitliliğimizin tehdit oluşturmamasını istiyoruz. Mesela diğer ülkelerden farklı olarak gelen turistlere farklı şekillerde araç temin ediyoruz, mesela onların hayvanlarla, doğayla iç içe olmalarını sağlıyoruz. Özellikle ağaç ektiriyoruz. Çünkü bir insan ağaç diktiği zaman eninde sonunda o diktiği ağacın ne hale geldiğini, büyüyüp büyümediğini görmek için tekrar geliyor. Ve orada bir varlığının kaldığını hissediyor. Aynı şekilde bir hayvan sevdiğinizde insan illaki o hayvanın hangi durumda olduğunu, iyi durumda olup olmadığını gelecek sefer tekrar görmek istiyor. Ve bu da sürekliliği getiriyor. Bu şekilde doğayı içindekilerle birlikte sevebilen ve onlarla birlikte kişilerin ülkemizi tercih etmesini istiyoruz. Hem çevre hem sosyal hem de ekonomik olarak toplamda dengeli bir turizm anlayışı yürütmeye çalışıyoruz.
SEYHAN SOYLU: Ülkenizde asker yok. Güvenlik zafiyeti var mı?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Haklısınız 1948’den bu yana ülkemizde bir düzenli ordu bulunmamakta. Ama polisimiz var elbette iç güvenliğimizi sağlamak için. Bunu da nasıl sağlıyoruz ilk önce komşuluk ilişkileri ile ve sonra uluslararası kurum ve kuruluşların üyesi olmakla.
Costa Rica özellikle yabancı yatırımcıyı çekme konusunda başarılı bir ülke. Ülkemizin çeşitli yerlerinde serbest ticaret bölgeleri bulunmakta ve özellikle yabancı yatırımcılar için de vergi sistemimizde alanlarına göre farklı alanlarda farklılık göstermekle birlikte sıfır vergilendirmeden tutun da çok farklı vergi inisiyatifleri ve farklı vergi indirimleri olanaklarından yararlandırmaktır. Özellikle ülkemize gelip yıldız taklaları yapan yeni şirketleşen girişimler için özellikle bunu tıbbi cihazlar sektörü için söylüyorum çünkü yabancı yatırımcı en fazla çektiğimiz alanların başında medikal cihazlar gelmektedir. Ülkemiz teknolojisi yoğun bir ülke, teknoloji geliştirebilen bir ülke. Bu bağlamda medikal cihazlar sektörü en fazla dış yatırımcı çeken ülkelerden birisi Latin Amerika ülkeleri arasında. Diğer taraftan da vatandaşlarımıza dengeli bir vergilendirme uyguluyoruz. Zenginden daha fazla, orta ve az gelirliden gelirine oranla daha düşük oranlarda bir vergilendirme sistemi bulunmakta.
SEYHAN SOYLU: Vergi sisteminde bile eşitlik önde. Vergi sisteminde Robin Hood gibi mi, zenginden al fakire ver mi?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Yabancı yatırımcı çekmek için onlara bir ortam sunmamız gerekiyor. Avantajlar sunmamız gerekiyor ki yabancı yatırımcı çekebilelim. Bizler bunun da sürdürülebilir olmasını istiyoruz. Çünkü bizi eşsiz kılan özelliğimiz her şeyden önce bulunduğumuz coğrafya, iklimimiz, bitki örtümüz ve kendi ekolojik dünyamız, kendi eko sistemimiz bizi diğer ülkelerden farklı kılmaktadır. Bu yüzden bizler bir yandan teknolojiyi geliştirirken aynı zamanda teknolojinin çevre dostu bir teknoloji olmasını da sağlamada yükümlüyüz. Çünkü bizler doğa ile insan arasındaki dengenin özellikle kendi ülkemiz açısından bozulmasını istemiyoruz. Bunu yaparken de biraz önce bahsetmiş olduğum gibi sürdürülebilirlik üçgenini yani doğa, sosyal yaşam ve ekonomi üçgeninin her daim geliştire bilinmesini, her daim gözetilmesini amaçlıyoruz.
Kendi ülkemizde süper iletkenler teknolojisini üretmeye çalışıyoruz.
SEYHAN SOYLU: Yurtdışından gelenlere oturum verme kolaylığı ve vatandaşlık veriyor musunuz?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Bu alanda belli bir dolgun yatırımın olması gerekiyor. Bu hakların kazanılması için ve tabi öbür taraftan ülkemizde üst düzey yönetimlerde, üst düzey yetkinlik alanlarda ihtiyaç olması durumunda bu pozisyonlara sahip olan kişilere bu hakları sağlayabiliyoruz.
SEYHAN SOYLU: Ülkenizde ne kadar süre yaşanırsa vatandaşlık hakkı veriliyor. Mesela Avrupa’da beş yıl, sizde bu süre ne kadar?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Eğer orada yatırımcıysanız ve Costa Rica’da yatırımcılığınızı sürdürdüğünüz sürece her yıl yenilenen bir vize verilir. Vatandaşlık için sadece bizim ülkemizde 3-5 yıllığına yaşamış olmak yeterli olmuyor toplumla bir birleşik iliğinizin olması gerekir, ait olmanız gerekiyor ve bir soyunuzun olması gerekiyor. Ve bu tabi ki yıllar içerisinde ve sonrasında böyle bir hak düşünüp değerlendirilebilinir ama ilk genelden şu kadar yaşarsanız günün sonunda vatandaşlık alırsınız diye bir yöntemimiz yok. Yatırımcılar bile her yıl yenilenebilen bir vizeye tabidir.
SEYHAN SOYLU: Costa Rica’ya Avrupa Schengen ülkeleri vize uyguluyor mu?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Özellikle bizim ülkemize gelen ziyaretçilerle hem turistimiz hem yatırımcımız ya ABD kökenli ya da Kanada kökenli yatırımcılar ve turistler olmakta ve Avrupa menşeili olanlar da bulunmakta. Biz de bu yüzden bu ülkelerle daha çok faaliyet göstermekteyiz hem turist, turizm sektöründe hem de doğrudan yatırım konusunda ve tabi bu Türkiye için de geçerli. Türkiye ile Costa Rica açısından farklı perspektiflerde çalışabilmek için iki ülkenin yararına olan noktalarda da aynı işlemler gerçekleştirile bilinir. Dediğim gibi birinci önceliğimiz ABD ve Kanada yani Kuzey Amerika ülkeleri ve devamında Avrupa geliyor.
SEYHAN SOYLU: Soru yanlış anlaşıldı ama… Kosta Rika’ya Schengen Vizesi uygulanıyor mu?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Avrupa Schengen ülkelerinin Kosta Rika’ya ziyaretleri için turist olarak bulunması için 90 güne kadar bulunmaları için her hangi bir vize uygulamamız yok Avrupa’ya karşı. Bizimde aynı şekilde Kosta Rikalılar olarak Avrupa’ya gitmek için her hangi bir vergi ve ya vize almamıza gerek yok.
SEYHAN SOYLU: Amerika, Kanada?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Amerika vize uyguluyor. Kanada da duruma göre yani vize uyguladıkları da var uygulamadıkları da var.
SEYHAN SOYLU: Türkiye’ye vize var şuanda Costa Rika’ya. Türkiye Costa Rika’ya vize koymuş mu?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Costa Rikalılar vizesiz olarak Türkiye’ye gelebiliyor, Türklerde vizesiz olarak Kosta Rika’ya gelebilir. Yani her hangi bir vize uygulamamız yok iki ülke arasında.
SEYHAN SOYLU: Costa Rika’ya turizm acentaları Türk turist yollamaya başladılar mı? Mesela Sri Lanka buradan inanılmaz derece kolaylıklar sağlıyor ve insanlar akın akın şimdi Sri Lanka’ya gidiyor, eskiden Tayland başlamıştı şimdi Türklerde bir yıldır Sri Lanka’ya gidiyor. Mesela bu yaz kışa kadar orası başlayacak.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Her yıl yıldan yıla Costa Rika’yı ziyaret eden turist sayısı artmakta. Bununda en büyük etkeni bence Türk Hava Yolları. Çünkü THY panamaya uçuşları oldukça yoğun ve Panama’dan aynı İstanbul’dan Ankara’ya Ankara’dan İstanbul’a gider gibi çok rahat bir şekilde Panama’dan Costa Rika’ya çok farklı ulaşım araçlarıyla da, uçakla da 1 saatin altında Costa Rika’ya ulaşabiliyorsunuz. Gerçekten iki ülkenin aslında birbirlerine kazandıra bileceği, cezbedebileceği farklı özellikleri var. Türkiye son derece bir Açıkhava müzesi her şeyi hem arkeolojik açıdan ve dağlarının kış turizmi hem yaz turizmi hizmet verebilecek yerleri var. Akdeniz değer katmakta ve Akdeniz’e komşu illeri, plajları ve sahilleri bulunmakta. Mesela Türkler açısından da bize geldiklerinde her şeyden önce tropik iklimimiz var, bitki örtümüz var, kültürümüz var ve eşsiz mutfağımız var. Bir vazgeçilmezimiz Latin danslarımız var. Bunların hepsi Türkler için de oldukça ilginç. Her iki ülke insanı birbirinde olmayan ve görmeye değer özelliklere sahiptir.
SEYHAN SOYLU: Direkt uçuşumuz yok anladığım kadarıyla. THY ile temaslarda mısınız? Ne zaman başlayacak. İstanbul veya Ankara’da acentayla TÜRSAB’la vs. anlaşma var mı? Tur paketleri ne zaman Costa Rika’ya yapılacak. Bizde bu anlattığınız bu muhteşem ülkeyi görebileceğiz.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Şu ana kadar THY’nin ülkemize doğrudan uçuşu yok ama her hangi bir olumsuzluk oluşturmuyor an itibari ile. THY çok yakın komşularımıza ve ülkemize kolaylıkla geçebileceğimiz Dominik cumhuriyeti, Kolombiya ve panamaya çok sık uçuşları bulunmakta. Bu ülkelerden de Costa Rika’ya ulaşmak çok kolay hiçbir şekilde zor değil. Avrupa’da da aynı şekilde Avrupa’daki hava yollu şirketleri bunların hepsi THY ile benzer şekilde uçuşlar düzenlemekte, komşu ülkelere uçuşlar düzenlemekte ve oralardan bizim ülkemize geçişler olmakta. Ülkemize ulaşmak son derece kolay ve komşu ülkelerden de çok rahat geçebilmekte. Ve tabi ki iki ülke arasındaki kültürel işbirliği parçası olarak turizm faaliyetlerinin artması son derece önemli. Her iki ülkenin insanı birbirini daha iyi tanıması hem kültürel iş birliğini sağlamak hem de iki ülkenin ekonomik kalkınmasında katkıda bulunacaktır.
SEYHAN SOYLU: İspanya hava yolları zannediyorum 384 Euro gidiş geliş Kosta Rika’ya bilet var, 375 Euro’ya Dominik var, panama 370—380 Euro’ya gidiş geliş uçak biletleri vardı. Buradan direkt bir uçuşla THY yollarına buradan sesleniyoruz da Costa Rika’yla ilgili direkt uçuşlar olursa hafta bir bile bu iki ülkenin birbirlerine çok güzel alışveriş yapabileceği olanak sağlamış oluruz. Hem teknoloji anlamında hem gıda anlamında ve günümüzde ticaret hacmi arttırmış olur. Buradan da 800 Euro’ya gidebiliriz Costa Rika’ya. Yani sizin anlatımınızla herkesin çok merak edeceği, ziyaret etmek isteyeceği bir ülke haline gelecek.
Ülkenizi öyle güzel anlattınız ki muhakkak bu programı izleyenler merak edip gitmek isteyeceklerdir. Anlattığınıza göre zaten gerekli bir destinasyon.
GUSTAV CAMPOS FALLAS: evet bu tamamen uluslararası faktörlere bağlı ve arz talebe bağlı, piyasa fiyatlarına bağlı. Bir ülkenin diğer ülkeden taleplerine bağlı. Hemen şu fiyattan uçuş açalım demekle olmuyor, her şeyden önce bunun için çeşitli değerlendirmeler yapılıyordur. Sadece Türkiye için değil orta doğu ve dış ilişkiler içinde bu böyle. Uluslararası piyasanın öncelikleri var, her ülkenin kendi öncelikleri var,. Ülkelerin kendi insanlarını göndermesi gereken ikili ilişkilerden dolayı öncelik verdiği ülkeler var ve öncelikli olarak fiyatlarda daha avantajlı daha elverişli gösteriyor o yüzden diğer taraflar daha pahalı yönlendiriyor. Yani bu tamamen uluslararası ilişkilerle bütünü ve aynı zamanda arz talep bakımından da piyasaya bağlı. Costa Rika’ya hemen yarı koyalım uçuş şu kadar olsun demek söz konusu değil, Avrupa içinde söz konusu değil. Avrupa ve Amerika’dan geliş gidişler tamamıyla uluslararası ilişkiler ve piyasa koşullarına göre şekillendi.
Özellikle kovid pandemisinden en çok etkilenen ve ilk etkilenen sektör havacılık sektörü oldu. Biliyorsunuz ki uçuşlar tamamıyla durduruldu. Akabinde tabi ki turizm sektörü oldu. Bu iki sektör en derin darbeyi alan sektörler oldu. Hem Türkiye hem de Costa Rika bu gidişatı durdurmak için özellikle hem uçuşlar konusunda hem de turizm faaliyetleri noktasında düzenlemeler yaparak turisti çekmeye çalışan ilk ülkelerden biri oldu. Ve çok fazla etkisine maruz kalmadan turizmi ve uçuşları canlandırmayı çalıştı.
SEYHAN SOYLU: Sayın büyükelçi en zor sorulara geldik. Sorular artık özel.
Evli misiniz?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Evet.
SEYHAN SOYLU: Çocuk var mı?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Hayır. Çocuğum yok.
SEYHAN SOYLU: Daha önce nerede görevler aldınız? Daha önce büyükelçilik yaptığınız ülkeler hangileri?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Hollanda, Arjantin, Şili bu ülkelerde büyükelçi olarak görevde bulundum. 30 yıldır dış işleri bakanlığında diplomat olarak görevde bulunuyorum.
SEYHAN SOYLU: Eşinizle ne zamandan beri evlisiniz?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: 24 yıldır resmi olarak evliyiz. Çok daha öncesinde birlikteydik eşimle. Balayımızı Antalya’da yaptık.
SEYHAN SOYLU: Enteresan. Latin Amerika deyince dans yapılır. Siz piyona çaldınız bize. Gitar çalıyorsunuz, dans etmeyi biliyor musunuz?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Dans etmeyi iyi bilirim. Kız kardeşim artisttir. Aynı zamanda koreograftır ve dansa eş ararken hep kendimi ön plana sürerdim. O bana öğretti dans etmeyi. İyi bir dansçı olduğumu söyleyebilirim.
SEYHAN SOYLU: Eşiniz ne iş meşgul?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Eşim fotoğrafçı. Aynı zamanda kendisi Belçikalıdır. Kosta Rika’da tanışıp evlendik. Kendisi aynı zamanda konserlerde etkinlikler organize eden yapımcıdır.
SEYHAN SOYLU: Burada görmüş olduğum servisler muhteşem. Zannediyorum Kosta Rikalılar bunlarla kahve taşıyordu köylerinden gemilere. Bu nedir bana kısaca anlatır mısınız?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Kahve, cumhuriyet yapan değerimizdir. Costa Rika’daki yaşayan ulusları bir araya getirip cumhuriyet kimliği altında buluşmamızı sağlayan değerimizdir kahve. İşte o dönemlerde bu araçlarla, zorlu koşullarda kahveyi limanlara taşırdık. Ve çok renklidir görmüş olduğunuz gibi. Bunların hepsi el boyamasıdır. Kendi ülkemizdeki insanların yaşama sevincini göstermek için toplumsal ve kültürel zenginliği göstermek için rengârenk renklere boyanmıştır. Bizim bir de yaşam mottomuz olan ‘‘pura vida’’ şeklinde o da Türkçeye ‘’saf yaşam’’ olarak çevirebileceğimiz bir mottodur.
SEYHAN SOYLU: Doğal yaşam gibi mi?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Evet… Kosta Rika’ya gittiğinizde birisine ‘’ pura vida’’ dediğinizde o sizin ne demek isteğiniz anlıyor. Sadece doğal yaşam değil, dostluğu ifade eder, arkadaşlığı ifade eder, çevreye dost olmayı, etrafınızdaki insanlara değer vermeye, sorumlu bir vatandaş olmayı ifade eder ve aynı zamanda dinginliği ifade eder, kendinizle barışık olmayı ifade eder, ‘’pura vida’’ komple bir yaşam tarzını ifade eder. Ve her Kosta Rikalının anlayacağı bir mesajdır.
Bir insan ne kadar zor durumdan geçiyor olursa olsun, ne kadar zor bir halde olursa olsun onu teselli etmek için, güç vermek için, umut aşılamak için sadece bu kelimeyi söylemiş olmanız yeterlidir. Daha fazla bir söz gerektirmeyen bir niyettir bir mesajdır.
SEYHAN SOYLU: Bayrağınızı anlatır mısınız? Bu renkleri nedir?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Bayrağımızın en büyük özelliklerinden bir tanesi tasarımı bir kadına ait olmasıdır. Ve bu da kadınların ülkemizde söz sahibi olduklarının ne zamandan bu yana göstergesidir. Mavi her şeyden önce tabi ki bir tarafımız pasifik okyanusu bir tarafımızın Atlantik okyanusu olması hasebiyle denizi ve okyanusları ifade ediyor. Beyaz özgürlüğü ve gökyüzünü ifade ediyor. Kırmızıda vatanseverliği ve vatan savunmasını ifade ediyor. Amblemimize için de baktığımız zaman içerisinde ve kenarlarında kahve çekirdekleri görürsünüz, söylediğimiz gibi Kosta Rika’yı cumhuriyet yapan değerlerin en başında çünkü kahve ihraç edebilmek için ulusların bir araya gelmesiyle kuruldu Kosta Rika, deniz ticaretimizi gösteren gemi görmekteyiz, üç tane volkan görmekteyiz çünkü ateş çemberi olarak geçmektedir. Aynı zamanda da üç önemli volkana ev sahipliği yapmaktayız. En üst tarafta gördüğümüz de Latin Amerika kıtasını simgeleyen bir kısım bulunmakta. Bizler Latin Amerika’nın bir parçası olduğumuz için.
Yani bütün ülkemizin bir özeti olarak nitelendirebiliriz bayrağımızı.
SEYHAN SOYLU: Müthiş bir sohbet oldu. Ben son soruyu soruyorum. Recep Tayyip Erdoğan sizin için, Kosta Rika için ne ifade ediyor? Orta doğu lideri mi? Müslümanların lideri mi? Türkiye Cumhuriyetlerinin lideri mi? Yoksa global bir lider mi?
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Türkiye her şeyden önce son derece iyi bir jeopolitik öneme sahip bir ülke. Aynı Kosta Rika’nın olduğu gibi Türkiye’de bir denge ülkesi. Türkiye Avrupa ile Asya arasında denge ülkesi olduğu gibi bizler de Kosta Rika olarak Amerika kıtaları arasında bir denge ülkesindeyiz. Yani jeopolitik bir öneme sahibiz. Sayın Erdoğan’ın yürüttüğü politikalarında gördüğüm kadarıyla bu dengenin korunmasına yönelik çalışmalar yapmakta, dengenin bozulmaması noktasında hareket etmektedir. Antalya’da birkaç hafta önce yapmış olduğumuz toplantıda da bütün dünya liderlerine ve dünya ülkelerine aynı çağrılarda bulunuyor. Ve dünyanın geleceği ve dünya dengesinin bozulmaması adına gerektiğinin çağrılarda bulundu. Türkiye ve Kosta Rika OSD aynı masada bulunuyor. İkimizde OSD üyesi ülkeyiz. (Ekonomik ve iş birliği kalkınma örgütü: OSD) ve bu bağlamda bizler Kosta Rika ve Türkiye bu konuda aynı dengenin sürdürülmesi için ortak politikalarımız ve benzer politikalar yürütmekteyiz.
SEYHAN SOYLU: Bizi muhteşem ağırladınız. Çok teşekkür ederim. Gerçekten bu röportajın bir ismi ambassador diğer ismi de ülkeler ve kahramanları. Gerçekten ülkenizi kahraman gibi anlattınız. Bayıldım. Gerçekten çok merak ettim Kosta Rika’yı bizi ne kadar güzel ağırladınız ne kadar güzel sohbet oldu. Hafızalarımda yıllarca kalacak mükemmel bir sohbetti. Teşekkür ederim
GUSTAV CAMPOS FALLAS: Çok teşekkürler
O zaman son SÖZ ‘’ YURTTA SULH CİHANDA SULH’’