Türkiye, 2023 seçimleri için son düzlüğe girdi.
Merakla beklenen 14 Mayıs’a haftalar partiler seçim hazırlıklarını hızla sürdürüyor.
Bir diğer yandan seçim ile ilgili çalışmalarını sürdüren Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), seçim döneminde uygulanacak basın ve yayın ilkeleriyle siyasi reklamlara ilişkin kararları Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlandı.
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu’nun 30. maddesine göre seçim dönemlerinde yapılacak yayınlara ilişkin kararda seçim takviminin başlangıç tarihi olan 18 Mart 2023 tarihinden oy verme gününün bitimine kadar yayınlarda şu esaslar uygulanacak:
– Radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basın tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacak, demokratik kurallar çerçevesinde Cumhurbaşkanı adayları, siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasında fırsat eşitliği sağlamak zorunda olacak.
– Cumhurbaşkanı adayları, siyasi partiler ve bağımsız adayların seçim döneminde görüşlerinin eşitlik, serbestlik, dürüstlük ilkelerine uygun bir şekilde yansıtılması için gerekli katılımı sağlayacak, bu konudaki girişimlerini ve sonucunu yayınlarından açıkça ilan ederek kamuoyuna duyuracak.
– Irk, cinsiyet, sosyal sınıf veya dini inançları esas alarak yayın yapamayacak.
“Farklı dil ve lehçeler kullanılabilecek”
-Cumhurbaşkanı adayları siyasi partiler ve bağımsız adaylar yapacakları propagandalarda Türkçe’nin yanı sıra farklı dil ve lehçeleri kullanabilecek.
– Cumhurbaşkanı adayları, siyasi partiler ve bağımsız adaylar oy verme gününden önceki 24 saate kadar olan sürede radyo ve televizyonlarda birlikte veya ayrı ayrı açık oturum, röportaj, panel gibi programlara katılarak görüşlerini açıklayabilecek.
Ulusa sesleniş yayınlanmayacak
– Seçim dönemi içinde özel tanıtıcı programlar (ulusa sesleniş, millete hizmet yolunda vb.) banttan veya canlı olarak yayınlanamayacak.
– Yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açılarak sözlü, yazılı veya görüntülü propaganda yapılabilecek.
– Vatandaşların elektronik posta adreslerine ve cep telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj gönderilemeyecek. Ancak siyasi partiler kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajları her zaman gönderebilecek.
– Oy verme gününden önceki 10 günlük sürede yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir Cumhurbaşkanı adayının, siyasi partinin ve bağımsız adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtım yapılamayacak. Bu sürenin dışında yapılacak yayınlar; tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun olacak, kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığı, denek sayısı, araştırmanın kim tarafından finanse edildiği açıklanacak.
YSK’nın 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu’nun 31. maddesinde yer alan siyasi reklama dair usul ve esaslara ilişkin kararı ise şöyle:
– Medya hizmet sağlayıcıları 18 Mart Cumartesi gününden 12 Mayıs Cuma günü saat 24.00’e kadar olan sürede siyasi reklam yayınlayabilecek.
– Seçim ikinci tura kaldığı takdirde Cumhurbaşkanı geçici sonuçlarının ilan tarihinden 26 Mayıs Cuma günü saat 24.00’e kadar olan sürede siyasi reklam yayınlanabilecek.
– Siyasi parti ve adayların siyasi reklamlarında Türkçe’nin yanı sıra farklı dil ve lehçeler kullanılabilecek.
– Medya hizmet sağlayıcıları yayınlayacakları siyasi reklamlardan ayrı olarak siyasi reklam kuşağı düzenleyemeyecek.
“Reklam ücretleri adaylara göre değişiklik göstermeyecek”
– Bir medya hizmet sağlayıcısında yayınlanacak siyasi reklamların ücreti, siyasi partilere ve adaylara göre değişkenlik gösteremeyecek.