Türkiye’de milyonlarca sürücüyü yakından ilgilendiren %10 hız toleransı uygulamasıyla ilgili yeni gelişmeler gündemde. Sosyal medyada ve sürücü forumlarında yer alan “Trafik cezalarında yüzde 10’luk hata payı kalkıyor” iddiaları, kamuoyunda merak uyandırdı. Peki bu değişiklik ne anlama geliyor? Gerçekten hız sınırını 1 kilometre aşan sürücüye ceza mı kesilecek?
MEVCUT UYGULAMA: %10 TOLERANS NEYDİ?
Trafik denetimlerinde yıllardır uygulanan %10 hız toleransı, aslında bir “yasal hak” değil, ölçüm cihazlarının hata payı temelinde geliştirilen bir uygulamaydı.
Bu sistemde, radar cihazlarının hassasiyet farkı göz önüne alınarak sürücülere belirli bir esneklik tanınıyordu. Örneğin:
- Hız sınırının 120 km/s olduğu bir otoyolda sürücüler 132 km/s hıza kadar cezasız şekilde ilerleyebiliyordu.
- Bu sınırın üzerindeki her hız aşımı, elektronik denetim sistemleri tarafından otomatik olarak ceza kaydına dönüşüyordu.
Ancak bu uygulama, cihazların teknik farklılıkları ve bölgesel denetim standartları nedeniyle zamanla tutarsız hâle geldi.
“TOLERANS KALKIYOR” İDDİASI NEREDEN ÇIKTI?
Son günlerde sosyal medyada yer alan haberlerde, %10’luk hız toleransının tamamen kaldırılacağı öne sürülüyor. Buna göre artık radar ve EDS sistemleri, hız sınırını 1 kilometre bile aşan araçları otomatik olarak cezalandıracak.
Uygulamanın amacı, trafik güvenliğini artırmak ve özellikle şehir içi bölgelerde aşırı hız kaynaklı kazaları azaltmak olarak belirtiliyor. Ancak şu ana kadar resmi kurumlar tarafından yayımlanmış kesin bir düzenleme bulunmuyor.
Yine de bu söylentiler, yakın zamanda hız koridoru ve plaka tanıma sistemlerinin genişlemesiyle birlikte ciddiyet kazandı. Artık sürücüler sadece bir noktadaki radar ölçümüyle değil, güzergâh boyunca ortalama hız tespitine dayalı sistemlerle izleniyor.
“KORİDORLU DENETİM” DÖNEMİ
Yeni sistemde, araçlar belirli mesafelerde kurulan kameralarla giriş ve çıkış noktalarında ölçülüyor.
Örneğin:
- 10 kilometrelik bir güzergâhı 5 dakikada geçen bir aracın ortalama hızı 120 km/s sınırını aşıyorsa, ceza otomatik olarak işleniyor.
Bu sistemle birlikte “bir anlık hızlanma değil, genel sürüş disiplini” denetleniyor.
Bu yöntem sayesinde hem hız ihlalleri daha doğru tespit ediliyor hem de sürücülerin kısa süreli frenleme taktikleri etkisiz hâle geliyor.
UZMANLARDAN GÖRÜŞLER: “CEZA DEĞİL, BİLİNÇ GEREKLİ”
Trafik uzmanlarına göre, hız toleransının kaldırılması cezai bir sertleşmeden çok, yol güvenliği bilincinin artırılması amacını taşıyor.
Uzmanlar, Türkiye’de trafik kazalarının büyük kısmının “hız sınırını küçük farklarla aşma” sonucu gerçekleştiğini belirtiyor.
Ayrıca yeni dönemde:
- Elektronik denetim sistemi (EDS) ağı daha da genişleyecek.
- Plaka tanıma ve hız koridoru sistemleri tüm şehir içi arterlerde kullanılacak.
- Radar cihazlarının hata payı minimuma indirilerek “tolerans ihtiyacı” ortadan kaldırılacak.
SÜRÜCÜLER NE YAPMALI?
Yeni düzenleme yürürlüğe girmese bile, güvenli sürüş için temel prensipler değişmiyor.
Sürücülerin:
- Her yol tipi için belirlenen hız sınırlarına uyması,
- Özellikle şehir içinde elektronik denetim sistemlerinin bulunduğu bölgelerde dikkatli olması,
- Hız ihlali cezası durumunda, ölçüm cihazı raporunu incelemesi,
- İtiraz hakkını kullanırken “hata payı” savunmasını belgelerle desteklemesi öneriliyor.
SONUÇ: CEZADAN ÇOK GÜVENLİK ÖN PLANDA
“Trafikte %10 tolerans kalkıyor” iddiaları, kısa sürede sosyal medya gündemine oturdu. Henüz resmi olarak onaylanmış bir yönetmelik bulunmasa da, sistemin geleceği hız koridoru ve sıfır hata politikası yönünde şekilleniyor.
Yeni dönemde amaç cezayı artırmak değil, trafik bilincini güçlendirmek olacak.
Sürücüler için asıl kural ise açık:
Direksiyon başında toleransa değil, dikkat ve disiplini esas almak.