ÖNDER YILMAZ Ankara – Akdeniz Doğa Koruma Birliği Koordinatörü, BM Geleneksel Hayvancılık ve Meralar Yılı hareketinin uluslararası komitesi üyesi ve Avrupa Bölgesi Eş Başkanı Yolda Girişim’in Başkanı Engin Yılmaz, göçebe hayvancılığın, iklim değişikliği ile mücadelede önemli araç olduğunu kaydetti. Mera ve otlakların yoğun korbon tutum alanları olduğuna belirten Yılmaz, hayvanların kuru ot ve yaprakları tüketmesiyle mera ve ormanlardaki yangınları da önlediğini vurguladı.
Yılmaz, Akdeniz ülkelerinin tamamında hayvan göçlerinin haritalanması çalışması yürütüldüğünü, Türkiye’de de bu çalışmanın başlatıldığını açıkladı. Yılmaz, “Kovid yüzünden saha çalışmamıza ara verdik ama 2022 ortaları itibarıyla haritalar çıkacak. Bu veri setleri, geleceğe ilişkin önlemler almak açısından önemli rol oynayacak” ifadelerini kullandı.
Yılmaz, göçebe hayvancılık ile iklim değişikliği arasındaki ilginç bir bağlantıya işaret ederken, hayvan otlatmalarının, besin döngüsüne gübre katması, otlakların dinlenmesi ve ağaçların yenilenmesini mümkün kıldığını, toprağın ıslah ve direncini artırdığını söyledi. Yılmaz, hayvanların göçüyle suyun bulunduğu yerde tüketildiğini, böylece su üzerindeki baskı ve iklim krizinin azalmasına yardımcı olduğunu aktardı.
Göçebe hayvancılıkla eko sistemin direncinin arttığını belirten Yılmaz, göçebe hayvancılıkta hayvanlar sürekli mobil olduğu için gübrenin bir yerde toplanmayıp, toprağın ve suyun kirliliğini engellediğini, tersine beslediğini kaydetti. Yılmaz, “Hani bok böceği gibi çok önemli rol oynayan, toprağın filtrasyon sistemini güçlendiren böceklerin, canlıların da yaşamasını sağlıyor. Onlar sayesinde, o nitrojeni toprağın içine gömerken, açtıkları kanallar sayesinde toprağın erozyona karşı su filtrasyon görevini de artırıyor” dedi.
Aile ile göçe çıkıldı
Yılmaz, göçebe hayvanların hareketliliği nedeniyle endüstriyel hayvancılığa göre çok az miktarda sera gazı salınımı gerçekleştirdiğini ve iklim dostu olduğunu vurguladı.
Göçebe hayvancılık ve bitkilerin iklim değişikliğine uyumunu araştırmak üzere bir proje hazırlandığı ve göçebe Sarıkeçili bir aile ile bilim insanlarının göçe çıktığını anlatan Yılmaz, 350 kilometrelik bir rotanın verilerinin toplandığını bildirdi. Göçebe hayvanların dışkı yoluyla doğal tohumlama yaptığı ve iklimin korunmasına katkıda bulunduğu tezini dile getiren Yılmaz, tespitlerini şöyle aktardı:
“Bu hayvanlar doğanın takvimini izledikleri için, bitkiler tam tohuma durduğu zaman yola çıkıyorlar ve bu sırada, örneğin, bir koyun diyelim günde 10 kilo ot yedi, 20 kilometre sonra hem dışkısıyla hem tüyleriyle bu bitkilerin tohumunu oraya taşımış oluyor ve belli frekanslarla 350-400 kilometrelik bir rotadan bahsediyoruz. Bin koyun, bin 500 kilometrede 200 milyon tohum taşıyor toplam gidiş gelişinde. Göçebe hayvancıların bu tohumları taşıması sayesinde bitkiler farklı yüksek rakımlara çıkıp iklim değişikliğinin etkilerine adaptasyon açısından önemli bir imkân sağlıyorlar.”