Metabolizmanız ne kadar hızlıysa, kilo vermeniz o kadar kolay olur. Bu nedenle, başarılı zayıflamanın anahtarlarından biri ‘çevik’ metabolizmadır. Yeterince uyumak, bol su içmek, egzersiz yapmak ve günde birkaç kez küçük öğünler yemek, vücudunuzun tam olarak çalışması için yeterli değildir. En önemli şeylerden biri doğru yiyecekleri seçmektir.
Kişinin sadece kilo durumu değil, aynı zamanda sağlığının durumu da metabolizmanın hızına ve kararlılığına bağlıdır. Vücut hücrelerinin gerekli besinleri ne kadar çabuk aldığı bu sürece bağlıdır. Genellikle insanlar diyetlerinin bir parçası olarak metabolizmalarını normalleştirmeye çalışırlar. Metabolizmanın gelişimi, çeşitli hastalıkları tedavi etmenin ek bir yolu olarak düşünülebilir (elbette, ana tedavi ile birlikte).
METABOLİZMA NEDİR?
Hücrelerde sürekli kimyasal reaksiyonlar meydana gelir. Enzimlerin etkisi altında bazı bileşikler parçalanır, bazıları oluşturulur. Bu, herhangi bir organizmanın yaşamının temelidir. Bu reaksiyonların tümüne metabolizma denir.
Süreç iki aşamadan oluşur:
Katabolizma: Karmaşık moleküller, enerjinin serbest bırakılmasıyla basit olanlara ayrılır, yani ayrıştırma işlemidir.
Anabolizma: Önceki aşamada oluşan bozunma ürünleri yeni kompleks moleküller halinde birleştirilir, yani birleştirme işlemidir.
Örneğin, insülin hormonunun etkisi altında, glikoz 2 laktat (laktik asit), karbondioksit ve su molekülüne ayrılır. Bu katabolik sürece glikoliz denir. Vücutta yeterli glikoz yoksa (açlık nedeniyle), tekrar oluşturulabilir. Bu da anabolik bir süreçtir; glukoneogenez.
Asgari yaşamsal işlevleri sürdürmek için gıdanın gerekli enerjiye dönüştürülme hızı ise bazal metabolizmadır. 20 santigrat derece hava sıcaklığında ve fiziksel aktivite yokluğunda vücudun sağlıklı kalması için ne kadar kaloriye ihtiyacı olduğunu gösterir.
Bazal metabolizma, tüketilen kalorinin yüzde 75’ini oluşturur.
METABOLİZMAYI HIZLANDIRAN 12 BESİN
Bugün sizler için metabolizmayı uyandıracak ve birkaç kat hızlandıracak 12 gıdanın listesini derledik:
Narenciye
Tüm narenciye meyveleri iyi bir metabolizma için son derece faydalıdır. Kalorileri düşüktür, vücut tarafından kolayca emilirler, yağ yakmaya yardımcı olurlar ve kandaki insülin seviyelerini düzenlerler. Ve elbette portakal, greyfurt ve limonun çok lezzetli olduğunu hatırlatmaya gerek bile yok.
Elma
Günde bir elma yeme tavsiyeyini hayatımızda en az bir kez hepimizin duyması tesadüf değildir: Lif ve vitamin açısından zengin bu meyve yağ yakmaya yardımcı olur, metabolizmayı uyarır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kahve
Küçük bir fincan taze demlenmiş şekersiz sade kahve bile metabolizmamız üzerinde önemli ve hızlı bir etkiye sahiptir. Birçok diyet takviyesinde yağ yakmak ve metabolizmayı hızlandırmak için kafein kullanılır.
Yeşil çay
Yeşil çay, kilosunu izleyen herkesin temel içeceğidir. Sabahları veya molalarda içilir, iştahı azaltır, açlığı bastırır, sindirim sistemini harekete geçirir, sindirimi iyileştirir ve toksinleri vücuttan uzaklaştırır.
Balık
İyottan zengin tüm besinler metabolizma hızını etkiler. Balık bu açıdan metabolizmayı hızlandırmak için ideal bir üründür çünkü aynı zamanda sindirimi zor olan ve vücudun sindirim için daha fazla efor sarf etmesine neden olan çok miktarda protein içerir. Son olarak balıklar, metabolizmayı hızlandırmaya da yardımcı olan omega 3 kaynağıdır.
Yağsız et
Yağsız et çok fazla protein içerir ve proteini yüksek gıdalar (vejetaryenler hayvansal protein kaynaklarını bitkisel gıdalarla değiştirebilir, diyeti baklagillerle çeşitlendirebilir) metabolizmayı uyarır. Yağsız eti pişirmek basittir, her zaman lezzetlidir ve metabolizmayı hızlandırmaya ek olarak, bir dizi vitamin ve mikro element sağlar.
Avokado
Omega 3 içeriği, avokadoyu değerli bir diyet ürününe dönüştüren ana ayırt edici özelliğidir. Vücut için gerekli olan bir dizi amino asit (ünlü L-karnitin dahil) kan dolaşımını iyileştirmeye ve metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olur.
Kuru yemiş
Kuru yemişler, sindirim üzerinde faydalı bir etkiye sahip olan doymamış yağ asitleri bakımından zengindir. Badem, fındık, ceviz ve kaju, uzun bir tokluk hissi veren protein ve birçok eser element içerir. Onları atıştırmalık olarak yanınıza almanız uygundur. Çok küçük bir avuç açlığı bastırmak için yeterlidir, çok fazla tüketilmemelidir çünkü kuru yemişlerin faydalarına rağmen kalorileri çok yüksektir.
Brokoli
Brokolide bol miktarda bulunan C vitamini ve kalsiyum, tam ve sağlıklı bir metabolizma için çok önemlidir. Düşük kalorili, yüksek vitaminli, lif dolu brokoliler, metabolizmanızı hızlandırmak ve kilo vermek için harikadır.
Ispanak
Yemeklerinize ıspanak ekleyerek metabolizmanızın aktiviteye hazırlanmasına yardımcı olursunuz. Bu ürün kan hücrelerini oksijenle besler, B vitamini eksikliğini giderir ve vücuttaki tüm toksinleri atarak metabolizmayı hızlandırır.
Baharat
Biber, sarımsak, zencefil, köri, kişniş, hardal gibi bahratlar metabolizmayı normalleştirmede çok önemli, lezzetli ve yeri doldurulamaz yardımcılardır. Ve acı baharatlar (örneğin kırmızı biber), sadece metabolizmayı hızlandırmakla kalmaz, aynı zamanda açlık hissini de azaltır.
Tam tahıllar
Tam tahıllar, sağlıklı bir diyette önemli bir bileşendir. Buğday, yulaf, mısır ve diğer tahıllar vücudumuzu besinler, kompleks karbonhidratlar ve vitaminler ile doyurur, metabolizmayı hızlandırır ve insülin seviyelerini normalleştirir. Bu ürünler için en uygun zaman günün ilk yarısı ve özellikle kahvaltıdır.
METABOLİZMA NEDEN YAVAŞLAR?
Metabolizma insan vücudunda ne kadar hızlı ilerlerse, beslenme ile sağlanan mikro elementler o kadar hızlı işlenir. Yavaşlarsa, organlar zamanında enerji alamaz. Ve yağlar yakılmak yerine fazla kilolar şeklinde depolanır. Bu, çeşitli nedenlerle olur:
– Yaşa bağlı değişiklikler (metabolizma yıllar içinde yavaşlar),
– Kalıtsal yatkınlık,
– Endokrin hastalıkları (tiroid bezi, pankreas, adrenal bezlerin yetersiz durumu),
– Sağlıksız beslenme (karbonhidratların tamamen reddedilmesi, protein eksikliği gibi),
– Uzun süreli açlık,
– Sıvı eksikliği,
– D vitamini, demir, kalsiyum eksikliği,
– Stres,
– Zehirlenme (alkol dahil).
İlk iki faktör hakkında hiçbir şey yapılamaz ancak sağlıklı bir yaşam tarzı, normal bir metabolizmanın anahtarıdır.
SORUNLU METABOLİZMANIN BELİRTİLERİ
Sadece kilo vermek için değil, genel sağlık için metabolizmayı iyileştirmek gerekir. Fazla kilolu olmak olası tehditlerden sadece biridir. Metabolizmanın bozulması, vücut tarafından gerekli maddelerin eksikliğine yol açar. Şeker hastalığı, demir eksikliği anemisi, sindirim sistemi rahatsızlığı, kısırlık, toksinlerin uzaklaştırılmasının yavaşlaması, kas-iskelet sistemi sorunları ve çocuklarda ve ergenlerde gelişimsel gecikmeler metabolizma bozuklukları sonucunda ortaya çıkabilir.
Metabolizmanın nasıl iyileşebileceğini bilmek faydalıdır. Ancak ne zaman gerekli olduğunu fark edebilmek de aynı derecede önemlidir. Vücudun kendisi size aşağıdakiler yoluyla metabolizmanızın bozulduğunu söyleyecektir:
– Belirgin bir sebep olmadan sindirim bozuklukları,
– Kilodaki dalgalanmalar,
– Kırılgan saç ve tırnaklar,
– Fiziksel aktivite ile ilişkili olmayan kas ağrısı,
– Deri döküntüsü,
– Yüz ve bacakların şişmesi,
– Sık diş sorunları.
Kendi kendine geçeceğini veya korkutucu olmadığını düşünmeyin. Hemen bir uzmanla iletişime geçmek ve test yaptırmak sizin için en iyisidir.
