Geçtiğimiz haftalarda memurların uzun bir süredir beklediği 3600 ek gösterge ile ilgili yasa için çalışmalarına başlanırken gözler, uzun bir süredir Türkiye’de kamuoyunun gündemini meşgul eden EYT’ye ve 2022 asgari ücret zammına çevrildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konu ile ilgili talimatı sonrası hareket geçen AK Parti kurmaylarının da bu 3 madde ile ilgi çalışmaları devam ediyor.
Devam eden çalışmalarla ilgili son durum ise şu şekilde;
3600 EK GÖSTERGE
2022-2023 memur zam oranı belirlendiği görüşmelerde hükümet, 3600 ek göstergenin çıkarılacağını belirtmiş bu konu ilk kez yazılı olarak sözleşmede yer almıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da çalışmaların başlatılmasını ve 2022 yılı içerisinde tamamlanmasının talimatını verdi. Bu talimatla birlikte 3600 ek gösterge gelmesi kesinleşti.
ASGARİ ÜCRET
2022 asgari ücret zammında ise geri sayım başladı.
Milyonlarca çalışanı yakıdan ilgilendiren asgari ücret zammı hükümet, işçi ve işveren temsilcilerinin görüşmeleri ile şekillenecek. Toplam 4 toplantıda netlik kazanan asgari ücret zam görüşmeleri aralık ayında başlayacak.
Kulislerde söylenenlere göre ise asgari ücrette ciddi bir artış olacak.
MHP kurmaylarının asgari ücretten vergi kaldırılsın tekliflerini de değerlendiren AK Parti, asgari ücreti en az 3 bin 500 liraya çıkarmayı hedefliyor.
EYT
Son çalışma ise EYT’ler için yürütülüyor.
Erdoğan’ın talimatı sonrası harekete geçen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı EYT’yle ilgili 5 formül üzerinde çalışılıyor.
Bütçe yükünün dikkate alındığı 5 sistem üzerinde çalışan bakanlık, SSK, Bağ-Kur ve memurları ayrı ayrı kategoride yaş gruplarına göre değerlendirecek.
2023 öncesi çıkmasına kesin gözüyle bakılan EYT’de uygulanması planlanan 5 formül ise şu şekilde;
1. FORMÜL: KISMİ EMEKLİLİK
9 Eylül 1999 öncesinde sigortası bulunanlar, 10 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor.
Kısmi emekliler olarak adlandırılan bu kesim, 3600 günü tamamladığı taktirde kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurduğu anda emekliliğinin tadına çıkarmaya başlıyor.
Emeklilik yaşını, bu şartların yerine getirilmesiyle tarih belirliyor.
2. FORMÜL: SÜRENİN TAMAMLANMASI
Bu formülde ise 99 öncesindeki emeklilik şartları dikkate alınıyor.
Yani kadınlarda 20 yıl (7 bin 200 gün) erkeklerde ise 25 yıl (9 bin gün) sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olması durumu ortaya çıkıyor.
2021 yılından 25 yıl geriye gidildiğinde 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar bu kapsama giriyor.
Yasanın çıkması halinde erkekler 25, kadınlar da 20 yıl geriye giderek hakkını doldurmuş olacak.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortası bulunan kadınlar için bu süre dolmuş durumda.
3. FORMÜL: PRİMİN TAMAMLANMASI
Buna göre 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında prim gerekiyor.
Bu da primini tamamlayanların yaşına bakmadan hak sahibi olacağı anlamına geliyor.
4. FORMÜL: ALMANYA SİSTEMİ
Almanya’da daha önce uygulanan formüle göre sigortalıya bir teklif sunuluyor.
Emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl için belli oranda kesinti yapılıyor.
Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor. Yani emekliliğine 4 yıl kalmış birinden yüzde 8 kesinti yapılıyor.
Böylece daha az maaşla daha erken emeklilik hali ortaya çıkıyor.
5. FORMÜL: FİNLANDİYA SİSTEMİ
Burada da Alman sisteminde olduğu gibi belli oranda kesinti belirleniyor.
Sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor.
Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.
