Türkiye’de 5 milyondan fazla vatandaş, EYT yasasının çıkmasıyla birlikte emekli olma hayaliyle yaşıyor.
Meclis gündeminde yer alması beklenen Emeklilikte Yaşa Takılanlar için Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan da talimat geldi.
EYT bu sene çıkacak mı, kimleri kapsayacak, EYT ne zaman çıkacak soruları milyonlar tarafından her gün sorgulanırken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hazırlıklara başlıyor…
Çalışmaların yasalaşması durumunda 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan ve emeklilik için sigorta prim ve yıl şartını tamamlayıp sadece yaşı bekleyenlere emeklilil yolu açılacak.
Peki EYT için neler konuşuluyor? Masadaki 5 formül nedir? İşte EYT son dakika gelişmeleri…
EYT SON DURUM 2021
Erken emeklilik meselesi yıllardır çözüm aranan konuların başında geliyor. Mali yükü ve idari boyutu göz önüne alındığında hem vatandaşların çıkarı hem de devletin yararı gözetilmek durumunda.
Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan, milyonların umutlandıran bir gelişmeye imza atarak bakanlığa talimatını verdi.
EYT yasası için kolları sıvayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Bakan Vedat Bilgin başkanlığında masaya oturacak.
EYT BU SENE ÇIKAR MI
Yaklaşık 10 yıldır üzerinde çalışmalar yapılan EYT konusunda 5 ayrı formül ortaya çıkmıştı. 5 sistem üzerinde çalışan bakanlık, SSK, Bağ-Kur ve memurları ayrı ayrı kategoride yaş gruplarına göre değerlendirecek.
KISMİ EMEKLİLİK
9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, 10 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Buna ”kısmi emeklilik” deniyor.
Bu kesim, 3600 günü tamamladığı taktirde kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurduğu anda emekliliğinin tadına çıkarmaya başlıyor.
Emeklilik yaşını, bu şartların yerine getirilmesiyle tarih belirliyor.
SÜRENİN TAMAMLANMASI
Bu formülde ise 99 öncesindeki emeklilik şartları dikkate alınıyor.
Yani kadınlarda 20 yıl (7 bin 200 gün) erkeklerde ise 25 yıl (9 bin gün) sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olması durumu ortaya çıkıyor.
2021 yılından 25 yıl geriye gidildiğinde 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar bu kapsama giriyor.
Yasanın çıkması halinde erkekler 25, kadınlar da 20 yıl geriye giderek hakkını doldurmuş olacak.
9 Eylül 1999 öncesinde sigortası bulunan kadınlar için bu süre dolmuş durumda.
PRİMİN TAMAMLANMASI
Buna göre 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında prim gerekiyor.
Bu da primini tamamlayanların yaşına bakmadan emekli olacağı anlamına geliyor.
ALMANYA SİSTEMİ
Almanya’da daha önce uygulanan formüle göre sigortalıya bir teklif sunuluyor.
Emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl için belli oranda kesinti yapılıyor. Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor.
Yani emekliliğine 4 yıl kalmış birinden yüzde 8 kesinti yapılıyor. Böylece daha az maaşla daha erken emeklilik hali ortaya çıkıyor.
FİNLANDİYA SİSTEMİ
Finlandiye sisteminde Alman sisteminde olduğu gibi belli oranda kesinti belirleniyor.
Sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.