ABD’den İran’a 30 Milyar Dolarlık Gizli Teklif: Nükleer Silah Programını Bırak, Ekonomik Destek Al
ABD, İran’ı nükleer silah geliştirme çalışmalarından vazgeçirmek amacıyla dikkat çekici bir teklifle gündemde. CNN International’ın haberine göre Washington yönetimi, İran’a sivil nükleer enerji programı kapsamında 30 milyar dolarlık finansman, bazı yaptırımların kaldırılması ve dondurulmuş fonların serbest bırakılması gibi önemli teşvikler içeren gizli bir teklif sundu.
Bu teklifin, Katar gibi bölgesel arabulucular aracılığıyla Tahran’a iletildiği bildirildi. ABD, İran’ın nükleer silah üretimini engellemeye yönelik baskılarını artırırken, diplomasiyi de devreye sokuyor.
Körfez Ülkeleri Finansmanı Üstlenecek
ABD’nin İran Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Körfez ülkeleri temsilcileriyle gerçekleştirdiği görüşmede şekillenen plana göre, 30 milyar dolarlık destek Körfez ülkeleri tarafından finanse edilecek. ABD bu kapsamda, İran’ın sivil nükleer enerji üretmesine yardımcı olmayı planlıyor ancak uranyum zenginleştirme faaliyetlerine kesinlikle izin verilmeyeceğini açıkça belirtiyor.
Uranyum Zenginleştirme Yasak, Yerine İthalat Modeli
ABD’nin teklifindeki en katı şartlardan biri, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurması. Bunun yerine, enerji üretimi için gereken zenginleştirilmiş uranyumun yurt dışından ithal edilmesi öneriliyor. Bu model, Birleşik Arap Emirlikleri’nin uyguladığı nükleer enerji modeliyle benzerlik taşıyor.
Fordo Tesisinin Yerine Yeni Bir Reaktör
ABD’nin geçtiğimiz hafta sığınak delici bombalarla hedef aldığı Fordo nükleer tesisinin yerine, yalnızca sivil kullanım için yeni bir tesis kurulması da teklifin içinde yer alıyor. Tesisin kurulumu ve denetimi, uluslararası standartlara uygun şekilde yürütülecek.
Ekonomik Teşvikler: Yaptırımlar ve Dondurulmuş Fonlar
Teklif kapsamında İran’a yönelik bazı ekonomik yaptırımların kademeli olarak kaldırılması ve yabancı bankalarda dondurulmuş 6 milyar dolarlık İran fonunun serbest bırakılması da yer alıyor. Bu sayede Tahran’ın ekonomik nefes alması hedefleniyor.
Görüşmelere Açık Kapı: Yeni Müzakere Sinyali
Donald Trump, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada İran’la önümüzdeki hafta yeni görüşmeler yapılabileceğini belirtti. Ancak İran Dışişleri Bakanlığı, böyle bir temasın planlandığına dair ellerinde bir bilgi olmadığını duyurdu. CNN’e konuşan kaynaklar da şu ana kadar herhangi bir resmi tarih belirlenmediğini aktardı.
Hedef: Nükleer Silahların Önüne Geçmek
ABD yönetimi, bu teklifin temel amacının İran’ın nükleer silah edinmesini kalıcı şekilde engellemek olduğunu vurguluyor. Witkoff, CNBC’ye yaptığı açıklamada, taraflar arasında “kapsamlı bir barış anlaşması” sağlanmasının hedeflendiğini ifade etti.
İran’ın yakın zamanda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ile iş birliğini sona erdirme yönünde bir yasa çıkarması, bu adımların zamanlamasını daha da kritik hale getiriyor.
#ABDİranKrizi #NükleerSilah #UranyumZenginleştirme #SivilNükleerEnerji #DonaldTrump #KörfezÜlkeleri #Yaptırımlar #DondurulanFonlar #IAEA #OrtaDoğuDiplomasisi #CNNInternational
